Big Pun ဘ၀ တစိတ္တေဒသ
September 02, 2017
Big Pun ကို ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႕မွာ Puerto Pican ဆုိတဲ့ အေမရိကန္မ်ိဳးႏြယ္မွ ဆင္းသက္လာတဲ့ မိဘႏွစ္ပါးက ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။ သူရဲ႕ နာမည္အရင္းေတာ့ Christopher Lee Rios ျဖစ္ျပီး Big Punisher လုိ႕ ေခၚဆိုရာမွ Big Pun လုိ႕သာ အတိုေကာက္ ေခၚၾကတာမ်ားပါတယ္။ သူၾကီးျပင္းခဲ့ရာ ေနရပ္ကေတာ့ South Bronx ျဖစ္ပါတယ္။ သူအသက္ ၅ႏွစ္ေလာက္မွာ ပန္းျခံထဲမွာ ကစားရင္း ေျခေထာက္က်ိဳးခဲ့ပါတယ္။ သူရဲ႕ ငယ္စဥ္ျဖတ္သန္းမႈကေတာ့ ခက္ခဲမႈေတြ မ်ားျပားခဲ့ပါတယ္ အေဖက ဆံုးသြားျပီး မိခင္ျဖစ္သူကေတာ့ မူးယစ္ေဆး၀ါး သံုးစြဲမႈေနရာမွာ မ်က္ျမင္အေနနဲ႕ ပါ၀င္သြားပါတယ္။
၁၉၈၀ ခုႏွစ္ အလယ္ပိုင္းမွာေတာ့ သူဟာ ရက္ပ္ေတြကို စတင္ေရးသားေနပါျပီ။ သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ Full A Clips ဆုိတဲ့ Underground Rap အဖြဲ႕ေလးကို စတင္ခဲ့ပါတယ္ Lyrical Assassin, Joker Jamz ႏွင့္ Toom ဆုိတဲ့ ေဘာဒါေတြနဲ႕ေပါ့။ ၁၉၉၀ ေလာက္မွာ သူတုိ႕အဖြဲ႕ေလးဟာ အသံသြင္းတဲ့ ကိစၥေတြ ေဆာင္ရြက္ေနပါျပီ ဒါေပမယ့္ အဲ့သီခ်င္းေတြ အျပင္ကို ထြက္ရိွလာျခင္း မရိွခဲ့ပါဘူး။ အဲ့အခ်ိန္မွာ သူရက္ပ္ဆိုတဲ့ နာမည္က Big Moon Dawg ျဖစ္ျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ Big Punisher ဆိုျပီး ေျပာင္းလဲခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ငယ္ေပါင္းၾကီးေဖာ္ထဲက ဆုိဒ္တူ ဂိုက္တူ Fat Joe နဲ႕ ပထမဆံုး ေကာ္မာရွင္ အေခြေလး စလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေခြက Fat Joe အတြက္ေတာ့ ဒုတိယ အေခြ ျဖစ္ပင္မယ့္ Big Pun အတြက္ေတာ့ ပထမဆံုး အမိုက္စား ေျခလွမ္းပါ။ အေခြနာမည္က Jealous One’s Envy ျဖစ္ျပီး သူကိုယ္ပိုင္ သီခ်င္းအေနနဲ႕ Watch Out ႏွင့္ New York အေျခစိုက္ Hip Hop အဖြဲ႕ျဖစ္တဲ့ The Beatnuts နဲ႕ ေပါင္းျပီး Off The Books ဆုိတဲ့ အမိုက္စားေတြ ျဖဳတ္ခဲ့ပါတယ္။ အခုခ်ိန္ထိ Off The Books ဟာ ေခတ္ေနာက္မက်ေသးတဲ့ Hip Hop သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ပါ နားေထာင္ဖုိ႕ တိုက္တြန္းပါရေစ။
၁၉၉၆ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ Capital Punishment ဆုိတဲ့အေခြေလးအတြက္ အသံသြင္းျခင္းေတြ ျပန္လည္လုပ္ေဆာင္ပါျပီ။ သူရဲ႕ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ျဖစ္တဲ့ I’m not a player ကို Knobody ဆုိတဲ့ Proudcer က Remix ျပန္လုပ္ခဲ့ျပီး Featuring အေနနဲ႕ Fat Joe ကိုေခၚခဲ့ပါတယ္ သီခ်င္းနာမည္ကိုလည္း Still Not a Player လို႕ အမည္ေပးခဲ့ပါတယ္။ သူရဲ႕ Capital Punishment ဟာ ၁၉၉၈ မွာေတာ့ အေတာ္ၾကမ္းေနျပီ ပထမဆံုး လက္တင္ တစ္ကိုယ္ေတာ္ ရက္ပ္ပါ အျဖစ္နဲ႕ Billboard စာရင္း အေယာက္ ၂၀၀ မွာ နံပါတ္ ၅ ေနရာ ခ်ိတ္ခဲ့ပါတယ္။
Big Pun ဟာ Fat Joe တည္ေထာင္ထားတဲ့ New York အေျခစိုက္ Terror Squad အဖြဲ႕ရဲ႕ အဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူရဲ႕ အဖြဲ႕ေဟာင္း Full A Clip ႏွင့္အတူ ၁၉၉၉ မွာေတာ့ The Album ဆိုတဲ့ အေခြေလး ထြက္ရိွခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေခြေလးဟာ ရလာဒ္ သိပ္မေကာင္းဘဲ အခက္အခဲ တခ်ိဳ႕ကို ရင္ဆုိင္ခဲ့ရပါတယ္။ အေခြထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကေတာ့ အခုလက္ရိွ အဖြဲ႕ Terror Squad ကို စတင္ပံုႏွင့္ အဖြဲ႕ထဲက လူေတြအေၾကာင္း ပါ၀င္ျပီး သူတုိ႕လက္ရိွ လုပ္ေနတဲ့ ကိစၥေတြ ထည့္ဆိုခဲ့ပါတယ္။
Big Pun မွာ အၾကီးမားဆံုး ျပႆနာက သူရဲ ႕ကိုယ္အေလးခ်ိန္ပါ ဒါဟာ သူအသက္ၾကီးလာတာနဲ႕ အမွ် ခံစားေနရတာပါ။ သူဟာ ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ၀ိတ္ေလ်ာ့တဲ့အစီအစဥ္ကို စတင္ခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ စတင္ျပီး မၾကာခင္မွာ ေပါင္ ၈၀ ေလာက္ က်ဆင္းခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၇ ရက္ေန႕မွာေတာ့ Big Pun ဟာ မိသားစု၀င္ေတြနဲ႕ Crowne Plaza ဟိုတယ္မွာ အနားယူေနရင္း ႏွလံုးေရာဂါႏွင့္ ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ သူရဲ႕ အေလးခ်ိန္ဟာ ၆၉၈ ေပါင္ အထိ ျဖစ္ေနပါျပီ။ သူဟာ သူရဲ႕အမ်ိဳးသမီး Liza ျပီးေတာ့ သူရဲ႕ ကေလးသံုးေယာက္ ႏွင့္ သူကိုခ်စ္တဲ့ ပရိသတ္ေတြကို ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၇ ရက္ေန႕မွာ ႏႈတ္ဆက္ျပီး ထားခဲ့ပါေတာ့တယ္။
Na-zty
(Unicode Version)
Big Pun ကို ၁၉၇၁ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၀ ရက်နေ့မှာ Puerto Pican ဆိုတဲ့ အမေရိကန်မျိုးနွယ်မှ ဆင်းသက်လာတဲ့ မိဘနှစ်ပါးက မွေးဖွားခဲ့ပါတယ်။ သူရဲ့ နာမည်အရင်းတော့ Christopher Lee Rios ဖြစ်ပြီး Big Punisher လို့ ခေါ်ဆိုရာမှ Big Pun လို့သာ အတိုကောက် ခေါ်ကြတာများပါတယ်။ သူကြီးပြင်းခဲ့ရာ နေရပ်ကတော့ South Bronx ဖြစ်ပါတယ်။ သူအသက် ၅နှစ်လောက်မှာ ပန်းခြံထဲမှာ ကစားရင်း ခြေထောက်ကျိုးခဲ့ပါတယ်။ သူရဲ့ ငယ်စဉ်ဖြတ်သန်းမှုကတော့ ခက်ခဲမှုတွေ များပြားခဲ့ပါတယ် အဖေက ဆုံးသွားပြီး မိခင်ဖြစ်သူကတော့ မူးယစ်ဆေးဝါး သုံးစွဲမှုနေရာမှာ မျက်မြင်အနေနဲ့ ပါဝင်သွားပါတယ်။
၁၉၈၀ ခုနှစ် အလယ်ပိုင်းမှာတော့ သူဟာ ရက်ပ်တွေကို စတင်ရေးသားနေပါပြီ။ သိပ်မကြာခင်မှာပဲ Full A Clips ဆိုတဲ့ Underground Rap အဖွဲ့လေးကို စတင်ခဲ့ပါတယ် Lyrical Assassin, Joker Jamz နှင့် Toom ဆိုတဲ့ ဘောဒါတွေနဲ့ပေါ့။ ၁၉၉၀ လောက်မှာ သူတို့အဖွဲ့လေးဟာ အသံသွင်းတဲ့ ကိစ္စတွေ ဆောင်ရွက်နေပါပြီ ဒါပေမယ့် အဲ့သီချင်းတွေ အပြင်ကို ထွက်ရှိလာခြင်း မရှိခဲ့ပါဘူး။ အဲ့အချိန်မှာ သူရက်ပ်ဆိုတဲ့ နာမည်က Big Moon Dawg ဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းမှာ Big Punisher ဆိုပြီး ပြောင်းလဲခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၉၅ ခုနှစ်မှာတော့ ငယ်ပေါင်းကြီးဖော်ထဲက ဆိုဒ်တူ ဂိုက်တူ Fat Joe နဲ့ ပထမဆုံး ကော်မာရှင် အခွေလေး စလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီအခွေက Fat Joe အတွက်တော့ ဒုတိယ အခွေ ဖြစ်ပင်မယ့် Big Pun အတွက်တော့ ပထမဆုံး အမိုက်စား ခြေလှမ်းပါ။ အခွေနာမည်က Jealous One’s Envy ဖြစ်ပြီး သူကိုယ်ပိုင် သီချင်းအနေနဲ့ Watch Out နှင့် New York အခြေစိုက် Hip Hop အဖွဲ့ဖြစ်တဲ့ The Beatnuts နဲ့ ပေါင်းပြီး Off The Books ဆိုတဲ့ အမိုက်စားတွေ ဖြုတ်ခဲ့ပါတယ်။ အခုချိန်ထိ Off The Books ဟာ ခေတ်နောက်မကျသေးတဲ့ Hip Hop သီချင်းတစ်ပုဒ်ပါ နားထောင်ဖို့ တိုက်တွန်းပါရစေ။
၁၉၉၆ ခုနှစ်အတွင်းမှာ Capital Punishment ဆိုတဲ့အခွေလေးအတွက် အသံသွင်းခြင်းတွေ ပြန်လည်လုပ်ဆောင်ပါပြီ။ သူရဲ့ သီချင်းတစ်ပုဒ်ဖြစ်တဲ့ I’m not a player ကို Knobody ဆိုတဲ့ Proudcer က Remix ပြန်လုပ်ခဲ့ပြီး Featuring အနေနဲ့ Fat Joe ကိုခေါ်ခဲ့ပါတယ် သီချင်းနာမည်ကိုလည်း Still Not a Player လို့ အမည်ပေးခဲ့ပါတယ်။ သူရဲ့ Capital Punishment ဟာ ၁၉၉၈ မှာတော့ အတော်ကြမ်းနေပြီ ပထမဆုံး လက်တင် တစ်ကိုယ်တော် ရက်ပ်ပါ အဖြစ်နဲ့ Billboard စာရင်း အယောက် ၂၀၀ မှာ နံပါတ် ၅ နေရာ ချိတ်ခဲ့ပါတယ်။
Big Pun ဟာ Fat Joe တည်ထောင်ထားတဲ့ New York အခြေစိုက် Terror Squad အဖွဲ့ရဲ့ အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူရဲ့ အဖွဲ့ဟောင်း Full A Clip နှင့်အတူ ၁၉၉၉ မှာတော့ The Album ဆိုတဲ့ အခွေလေး ထွက်ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီအခွေလေးဟာ ရလာဒ် သိပ်မကောင်းဘဲ အခက်အခဲ တချို့ကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပါတယ်။ အခွေထဲမှာ ပါဝင်တဲ့ အကြောင်းအရာတွေကတော့ အခုလက်ရှိ အဖွဲ့ Terror Squad ကို စတင်ပုံနှင့် အဖွဲ့ထဲက လူတွေအကြောင်း ပါဝင်ပြီး သူတို့လက်ရှိ လုပ်နေတဲ့ ကိစ္စတွေ ထည့်ဆိုခဲ့ပါတယ်။
Big Pun မှာ အကြီးမားဆုံး ပြဿနာက သူရဲ့ကိုယ်အလေးချိန်ပါ ဒါဟာ သူအသက်ကြီးလာတာနဲ့ အမျှ ခံစားနေရတာပါ။ သူဟာ ၁၉၉၀ နောက်ပိုင်းမှာတော့ ဝိတ်လျော့တဲ့အစီအစဉ်ကို စတင်ခဲ့ပါတယ်။ သူဟာ စတင်ပြီး မကြာခင်မှာ ပေါင် ၈၀ လောက် ကျဆင်းခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၀၀ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက်နေ့မှာတော့ Big Pun ဟာ မိသားစုဝင်တွေနဲ့ Crowne Plaza ဟိုတယ်မှာ အနားယူနေရင်း နှလုံးရောဂါနှင့် သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။ ဒီအချိန်မှာ သူရဲ့ အလေးချိန်ဟာ ၆၉၈ ပေါင် အထိ ဖြစ်နေပါပြီ။ သူဟာ သူရဲ့အမျိုးသမီး Liza ပြီးတော့ သူရဲ့ ကလေးသုံးယောက် နှင့် သူကိုချစ်တဲ့ ပရိသတ်တွေကို ၂၀၀၀ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက်နေ့မှာ နှုတ်ဆက်ပြီး ထားခဲ့ပါတော့တယ်။