ဟစ္ေဟာ့ ဂီတ ( အပိုင္း ၁ )

[ Unicode version အား ေအာက္တြင္ ေရးသားထားပါတယ္ ]

ဟစ္ေဟာ့ ဂီတ (Hip hop music) သည္ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္ေလာက္က နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ရွိ အာဖရိကန္-အေမရိကန္ မ်ားအစျပဳခဲ့ေသာ ယဥ္ေက်းမွု လွုပ္ရွားမွုတစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။ ဟစ္ေဟာ့ ယဥ္ေက်းမွုတြင္ အဓိကအစိတ္အပိုင္း ေလးမ်ိဳး ပါဝင္ၿပီး၊ ၎တို႔မွာ

rapping (သီခ်င္းစာသားမ်ားအား ကာရံႏွင့္အညီ ရြတ္ဆိုျခင္း)

DJing (ဓာတ္ျပားမ်ားအား ပြတ္ျခင္း၊ ေခတၱရပ္ေအာင္လုပ္ျခင္းျဖင့္ ဆန္းျပားေသာအသံမ်ား ထြက္လာေစျခင္း)

graffiti (နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီတစ္မ်ိဳး) ႏွင့္

b-boying (ဘရိတ္ဒန႔္(စ္)အက).

တို႔ပါဝင္သည္။ အျခား အစိတ္အပိုင္းမ်ားအျဖစ္ Beatboxing (ပါးစပ္ျဖင့္ စည္းခ်က္မ်ားျပဳလုပ္ျခင္း)၊ Fashion (ဝတ္စားဆင္ယင္မွု ပုံစံ) ႏွင့္ Slang (ဗန္းစကားမ်ား အသုံးျပဳျခင္း) တို႔လည္းပါဝင္သည္။ ပထမဆုံးအႀကိမ္ Bronx နယ္ေျမတြင္ က်င္းပအစျပဳရာမွ ဟစ္ေဟာ့ ယဥ္ေက်းမွုသည္ ကမၻာအႏွံ့ က်ယ္ျပန႔္သြားခဲ့သည္။

ဟစ္ေဟာ့ဂီတသည္ DJs (Disc Jockey) မ်ားက Turntables ဟုေခၚေသာ ဓာတ္ျပားဖြင့္စက္ႏွစ္လုံးႏွင့္ စည္းခ်က္ညီေသာ ရိုက္ခ်က္သံမ်ား ထြက္လာေအာင္ ဖန္တီးျခင္းျဖင့္ စတင္ခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္း ထိုရိုက္ခ်က္မ်ားေပၚတြင္ Rap ဟုေခၚေသာ ကာရံညီေအာင္ ရြတ္ဆိုသြားသည့္ ေတးစာသားမ်ားကို ထည့္သြင္း ေပါင္းစပ္ခဲ့သည္။ ထိုကဲ့သို႔ရြတ္ဆိုျခင္းကို rapping ဟုေခၚကာ သီဆိုသူမ်ားကို rapper ဟုသုံးႏွုန္းသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ သီဆိုသူ Rapper မ်ားကို MC ဟုလည္းေခၚၾကသည္။ ဆန္းၾကယ္ေသာ အကပုံစံမ်ားႏွင့္ သီးျခားဝတ္စားဆင္ယင္ ပုံစံမ်ိဳးသည္ ထိုဂီတသစ္ကို ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ေသာ လူမ်ားၾကားတြင္ ေခတ္စားလာသည္။ ထိုဝတ္စားဆင္ယင္ပုံစံ မ်ားသည္ ယဥ္ေက်းမွုသမိုင္းတြင္ ဟစ္ေဟာ့ ယဥ္ေက်းမွုကို အသိမွတ္ျပဳ လာရေအာင္ လႊမ္းမိုးလာခဲ့သည္။

ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ rap ဂီတကို မ်ိဳးေက်ာ့ၿမိဳင္ မွအစျပဳ သီဆိုခဲ့ေသာ္လည္း ဟစ္ေဟာ့ဂီတအျဖစ္ ပီပီျပင္ျပင္ ေပၚေပါက္လာျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ပထမဆုံးဟစ္ေဟာ့ အယ္လဘမ္အျဖစ္ အက္စစ္အဖြဲ႕၏ စတင္ျခင္း အေခြ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္တြင္ ထြက္လာခဲ့သည္။ ထိုေနာက္ပိုင္းတြင္ ဟစ္ေဟာ့ဂီတသည္ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ လက္ရွိအခ်ိန္ထိ ေပၚျပဴလာ ျဖစ္ေနေသာ ဂီတအမ်ိဳးအစား ျဖစ္လာသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ တျခားေသာ ဟစ္ေဟာ့ယဥ္ေက်းမွုမ်ားထက္ fashion ႏွင့္ rapping တို႔ကို လူငယ္မ်ား ပိုႀကိဳက္ႏွစ္သက္ၾကသည္။ ယေန႔ ျမန္မာဂီတေလာကမွာ Hip Hop နဲ႔ ထိပ္ဆုံးကို ေရာက္ရွိေနၾကသူေတြကေတာ့ Bigg-Y ၊ ၾကက္ဖ ၊ ေဂ်းမီ ၊ G-Tone ၊ Lan Bar ၊ Lil Z ၊ ဇြဲသက္ပိုင္၊ ဘိုထက္  တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။

၁၉၀၄ အေစာပိုင္းကာလတြင္ hip ဆိုေသာစကားလုံးကို အာဖရိကန္-အေမရိကန္တို႔က တိုင္းရင္းအဂၤလိပ္စကားအျဖစ္ အသုံးျပဳခဲ့ၾကသည္။ ထိုလူထုသုံးစကား hip ၏ အဓိပၸါယ္မွာ တိက်စြာေျပာျခင္း (informed) ႏွင့္ လက္ရွိ (Current) ဆိုေသာ သေဘာျဖစ္၍ မူရင္း hep ဆိုေသာ စကားမွ ဆင္းသက္လာသည္။

rapper တစ္ေယာက္ျဖစ္ေသာ Keith Wiggins မွ အေမရိကန္ ေရတပ္မေတာ္တြင္ စစ္မွုထမ္းေနေသာ သူ၏ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူကို ေနာက္ေျပာင္ရာမွ hip-hop ဆိုေသာ စကားလုံးေပၚေပါက္လာသည္။ စစ္သားမ်ား ေလ့က်င့္ခ်ီတက္ရာတြင္ ညာသံေပးေသာ တက္သံက်သံကို စည္းခ်က္က်က် hip-hop hip-hop ဟုလိုက္ေအာ္ရာမွ ထိုစကားလုံးျဖစ္လာသည္။ ထိုတက္သံ၊ က်သံ hip-hop ကိုေနာက္ပိုင္းတြင္ Keith Wiggins ကသူ၏ စင္ျမင့္ေဖ်ာ္ေျဖပြဲတစ္ခုတြင္ အသုံးျပဳခဲ့သည္။ သူတို႔အဖြဲ႕အားလည္း ဂီတသစ္တစ္မ်ိဳးကို စတင္ဖန္တီးေနေသာ DJs မ်ားက those hip-hoppers မ်ားဟု ရည္ညႊန္းေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။ ထိုစကားလုံး hip-hop ၏ အဓိပၸါယ္မွာ မေလးစားျခင္း၊ သေရာ္ေလွာင္ေျပာင္ျခင္းဟု မူလကအဓိပၸါယ္ရေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ထိုဂီတအသစ္ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမွုကို ကိုယ္စားျပဳသည့္ အဓိက စကားလုံးျဖစ္လာသည္။

အဖြဲ႕အမ်ိဳးမ်ိဳးက ထိုစကားလုံးကို သုံးခဲ့ၾကၿပီး ဟစ္ေဟာ့ေရွ႕ေဆာင္လမ္းၿပ တစ္ေယာက္ျဖစ္ေသာ အာဖရိက ဘန္ဘာတာ Afrika Bambaataa မွ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္တြင္ ထြက္ရွိေသာ single album "positive life" တြင္ထည့္သြင္းအသုံးျပဳခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ဟစ္ေဟာ့ဆိုေသာ စကားလုံးသည္ ယဥ္ေက်းမွုစာမ်က္ႏွာတစ္ခုအျဖစ္ တစ္ကမၻာလုံးသို႔ ျပန႔္ႏွံ့သြားခဲ့သည္။